İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı ‘Kamu kaynaklarının halk için kullanımında neredeyiz?’ sorusuna karşılık aramak üzere bir araştırma gerçekleştirdi.
Dr. Ozan Bingöl ve Dr. Buğra Gökce’nin katkılarıyla gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları, ‘Türkiye’nin israf karnesi’ başlığıyla rapor olarak yayımlandı. Raporda, ekonomik kriz ağırlaşırken kamuda israfın arttığına ve kaynakların aktif kullanılmadığına dikkat çekildi.
Kur muhafazalı mevduat uygulamasının, periyodun Hazine ve Maliye Bakanı tarafından bütçeye dolayısıyla da kamuya hiçbir yükü olmayacak bir siyaset aracı olarak tanıtıldığı hatırlatılarak “Ancak kur muhafazalı mevduat yüzünden kamu iki yılda 1 trilyon 58 milyar lira ziyana uğradı” tespiti yapıldı.
“YATIRIM MALİYETLERİNİN KAT KAT ÜSTÜNE ÇIKIYOR”
Türkiye’nin israf karnesinde öne çıkan başka tespitler şöyle:
– Kamu-Özel İş birliği Projeleri: Uygulamada olağan bütçede görülmeyen kamu özel iş birliği uygulamalarına yapılan harcamalar gizleniyor. Sayıştay ve Dünya Bankası bilgileri araştırılınca garanti ödeme fiyatlarının yatırım maliyetlerinin kat kat üstünde olduğu görülüyor. Örneğin Kuzey Marmara Projesi’nin Kınalı-Odayeri kesiti yatırım fiyatının 1 milyar 40 milyon dolar olmasına karşın garanti fiyatı yatırım meblağının 2.4 katına ulaşıp 2.5 milyar dolar oldu.
– Kamu idaresinde liyakat aslının göz arkası edilmesi, istisnai takım uygulamaları, imtihansız atamalarla ehliyetsiz bireylerin üst seviye misyonlara getirilmesi hem hizmet kalitesini düşürmekte hem de maliyeti artırmaktadır. 19 yıldır bu mevzuda hiçbir düzgünleştirici adım atılmamış ve bu uygulamalar yaygınlaşarak mevcut idare anlayışı için bir ekol haline gelmiştir.
“TASARRUF KAMUDAN DEĞİL VATANDAŞTAN BEKLENİYOR”
– Ekonomik kriz şartlarında vatandaşlardan tasarruf etmesi beklenirken kamu tasarruf etmemektedir. Merkezi idare baskı ve cilt sarfiyatları, ofis mefruşat alımları, lojman kiralama sarfiyatları, taşıt bakım ve tamir sarfiyatları ve ilan masrafları üzere harcama kalemlerinde de önemli artışlar yaşanmaktadır.
– Halkımız sıkıntı şartlarda yaşarken merkezi idarenin kendisinden başlayarak israfla çaba etmesi, kamu kaynaklarını faal ve verimli kullanması beklenir. Rapor; tam aksi bir tabloyu bizlere gösteriyor.